Moeilijk - 31 mei 2012 - Inzending Metro Lezerscolumn

“Ik vind dit heel moeilijk om te doen” zegt de man tegen het meisje. Ik zit in de trein in gluur vanuit mijn ooghoeken mee. Vlak voordat de conducteur binnenkwam, zette ze snel haar voeten op de grond. De conducteur zag dit en ging tegenover haar zitten. Een korte preek over vieze voeten op de bank volgt. Het meisje beantwoordt zijn preek met het volgende: “Ik weet dat ook wel, maar ik vind het moeilijk om eraan te denken.” De conducteur pakt zijn bonnenboekje met de mededeling: “Ik vind dit heel moeilijk om te doen. Weet je wat zo’n bekeuring kost? €85, - , alleen omdat jij het moeilijk vindt om je voeten van de bank te houden.” Hier schrikt het meisje wel een beetje van. Ik schat haar op een jaar of 19 en €85, - is een grote hap uit haar maandbudget. Gelukkig hoeft ze niet de rest van de maand op water en brood te leven, de conducteur laat het bij deze waarschuwing. Als hij vertrekt legt ze haar voeten niet terug op de bank. Ik vraag me af of ze nu werkelijk geschrokken is en dit nooit meer doet, of dat deze kennis verwaterd na verloop van tijd.

Meteen rijst bij mij een volgende vraag. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het meisje zich dit gesprek blijft herinneren en haar voeten van de bank af houdt? Ik heb 5 jaar in het onderwijs gewerkt en daar staat positief belonen hoog in het vaandel. Misschien kunnen we zoiets ook invoeren bij bijvoorbeeld de NS. Een bordje of sticker met daarop: Gefeliciteerd! U heeft €85, - bespaard deze reis door uw voeten op de grond te laten. Geld besparen zijn Nederlanders dol op. Ik kan nog wel meer teksten bedenken: U heeft bedrag x bespaard door een geldig vervoersbewijs te kopen, door u normaal te gedragen, door uw rommel op te ruimen. Dit soort wangedrag kost geld. Bijvoorbeeld door zwartrijders loopt de NS jaarlijks enkele miljoenen euro’s mis. En wij ons maar afvragen waarom de prijs van de vervoersbewijzen toch ieder jaar omhoog gaat.

Namijmerend over mijn hersenspinsels vraag ik me ook af hoe het komt dat niemand in de coupé, waaronder ikzelf, het meisje zelf even heeft aangesproken. In mijn functie spreek ik dagelijks mensen aan op houding en gedrag. Hoeveel geld zou het schelen als de conducteur gewoon kaartjes kan controleren en wij, de reizigers, elkaar aanspreken op wangedrag?